Ook in mei nodigt het Expertisenetwerk van regionale consulenten speelnatuur uit voor een excursie.

Deze keer staat de regio Drenthe in de focus.

Pauline Leene en Jos van den Akker nemen ons mee naar een drietal schoolpleinen in Haren, Peize en Oosterwolde.

Een gedetailleerd programma verschijnt later op deze plek en via een nieuwsflits.

Wil je je alvast opgeven voor deze dag, dan kan dat alvast hier:

Pauline Leene heeft zich zelf en haar project op het plein van Jenaplanschool ’t Wilde Woud in Haren al eerder voorgesteld, zie hieronder.

Jos van den Akker neemt ons mee naar Oosterwolde.

Het SZ netwerk nodigt u uit om naar Noord-Brabant te komen voor een fietsexcursie langs groene schoolpleinen in Breda e.o.

Noteer dit alvast in je agenda. Binnenkort lees je hier meer over het programma van deze dag.

Regionaal consulente van West-Brabant Petra Wevers organiseert samen met Marika Rath van de gemeente Breda een fietsexcursie langs Bredase scholen. 

Petra Wevers (KrachtigBuiten) is gevraagd door basisschool de Spindel (een van de scholen van dit IKC) mee te denken in oplossingen over het (water-)beheer en het educatief gebruik van dit groene schoolplein. 

Het beheer en educatief gebruik van groene schoolpleinen blijkt een vraagstuk. Welke oplossingen zijn hiervoor te vinden en hoe kan een gemeente hierbij ondersteunen? 

Tijdens deze excursie is er gelegenheid om ervaringen uit te wisselen met het Springzaad Expertise netwerk groene schoolpleinen die ook meefietsen. 

Foto’s Petra Wevers en Marika Rath 

Dagen achtereen zonnig en droog in Nederland, het droogt lekker op buiten. Ik zie een hele heldere blauwe lucht. Het is heerlijk om buiten te zijn, te wandelen, fietsen of tuinieren.

Daar krijg ik energie van, merk ik.

Op de radio hoor ik een stelling: Is de lucht mooier blauw geworden? Mooier blauw dan een halve eeuw geleden? 

Hmmm… Mooier, daar kom je nooit uit, denk ik dan meteen, maar als je het technisch bekijkt …

Een onderzoeker komt aan het woord, ze doet onderzoek aan de Technische Universiteit van Berlijn naar de kleur van de hemel. Goh, denk ik, dat zoiets bestaat? Daar heb ik niet eerder bij stil gestaan.
Ze legt uit dat hetgeen we waarnemen te maken heeft met de samenstelling van de atmosfeer. 

In de atmosfeer bevinden zich deeltjes…  grote en kleine deeltjes. Vooral de kleine deeltjes strooien het licht van de zon zo dat we onze hemel blauw zien. Er wordt dus zonlicht gestrooid en het licht dat gestrooid wordt, is vooral dat wat we zien en dat heeft een blauwe kleur. Omdat vooral de kortgolvige straling, dat is het blauwe deel van de straling uit die deeltjes, alle kanten op gestraald wordt. De andere kleuren worden ook gestrooid maar weerkaatsen iets minder dan het blauwe van het licht doet en daarom is onze hemel blauw.

Een mooie uitleg vind ik op internet: Waarom is de lucht blauw? | Schooltv

De kleur wordt ook bepaald door hoe lang de weg van het zonlicht is door de atmosfeer. In Duitsland en Nederland is de hemel, in vergelijking tot bijv. dichter bij de evenaar, meer pastel. Ten opzichte van onze regio is de lucht in de buurt van de evenaar veel blauwer. 

Behalve de uitleg hierboven, heeft hetgeen we waarnemen ook te maken met luchtvervuiling.

Smog zorgt dat licht geabsorbeerd wordt, er wordt dan licht weggenomen, en dan wordt de hemel wat doffer blauw. Smog (rook en roet-deeltjes bijv.) zorgt ervoor dat we geen heldere blauwe lucht zien. 

De luchtkwaliteit is t.o.v. 50 jaar enorm verbeterd, vertelt een andere onderzoeker. Dat heeft te maken met de uitstoot van brandstof, vooral zwaveldeeltjes die in de lucht hangen en dat zijn er een stuk minder tegenwoordig, begrijp ik. Er zijn in Nederland eigenlijk geen huishoudens meer die op kolen stoken. Wel produceren we meer, doen meer, maar we stoten minder uit ten opzichte van 50 jaar geleden: schonere brandstoffen en betere technologie. 

Het aantal dagen per jaar dat er sprake is van smog waren er 50 jaar geleden zo’n 80 en dat zijn er tegenwoordig in Nederland nog zo’n 1 of 2. De luchtkwaliteit is dus in dit opzicht echt verbeterd.

Kijk, daar word ik nu blij van, positieve berichten. De stelling is een feit, zo concluderen ze. 

Niet een pleidooi dat we nu met z’n allen kunnen gaan/ blijven vliegen! Zeker niet.

Maar mooi dat het soms toch ‘blauwer’ is, dan je misschien denkt. 

Gewoon iets waar je niet alle dagen bij stil staat, tenminste ik niet. Leuke radio!

The sun is shining and the sky is blue. Eén van mijn eerste zinnetjes Engels op het voortgezet onderwijs. Vandaag bekijk ik het vanuit ‘The sunny side of life’.

Hopelijk werkt dat voor meer mensen zo op een mooie zonnige lentedag. 

Je realiseert je: Wat heb ik het goed, wat leef ik hier in welvaart. (Op veel plekken in de wereld, is dat heel wat minder). Dat ik hier zo kan leven, zoals ik nu leef, dat is zeker niet vanzelfsprekend!

Springzaad 2025 is al enige maanden van start, de eerste activiteiten hebben reeds plaatsgevonden, zoals een bijeenkomst Wilgen vlechten in de tuin van Appeltern op 14 maart jl. waarover je in deze Nieuwsbrief kunt lezen. 

Nieuwe contacten worden gelegd, bestaande oudere banden worden weer aangehaald.

De eerste spreekwoordelijke eieren van dit jaar zijn gelegd tijdens twee bijeenkomsten van het bestuur over o.a. samenwerken en uitwisseling met andere partijen, bestuurszaken als een afscheid van bestuursleden en verwelkomen van nieuwe partners.

Opschonen, luchten, uithangen, opfrissen, het is er het seizoen voor!

Marjan Nijand

MELD JE HIER AAN VOOR DE EXCURSIE

door Marjan Nijland e.a.

De Kwaliteitstool voor Groene Schoolpleinen (GSET), ontwikkeld door de VU onder leiding van Jolanda Maas en Nicole van den Bogerd helpt gemeenten, scholen, ouders en ontwerpers/ hoveniers op weg naar écht groene schoolpleinen.

Kennisbijeenkomst SZ Expertisenetwerk, 4 oktober 2024 in Zaandijk


Tijdens deze Springzaad netwerkbijeenkomst bij basisschool ‘Het SchatRijk’ gaf Nicole van den Bogerd een toelichting waarom deze tool is ontwikkeld. Ze vertelde tevens hoe deze kan bijdragen aan de kwaliteit van de groene schoolpleinen en daarmee aan het bevorderen van biodiversiteit en klimaatbestendigheid. De intentie is dat iedereen uiteindelijk zelf met deze kwaliteitstool aan de slag moet kunnen. De Groene Schoolpleinen Evaluatie Tool (GSET) is vooral bedoeld om te inspireren, ook zit er een groei element in, zodat hij op meerdere momenten in het proces gebruikt kan worden, om resultaten zichtbaar te maken.

Aan de slag

De aanwezigen gaan na de presentatie in groepjes zelf aan de slag. De ontwikkelde tool wordt ingezet met de buitenruimte van basisschool ‘Het SchatRijk’ als voorbeeld. Deze wordt langs de spreekwoordelijke meetlat gelegd o.a. voor wat betreft speelwaarden en uitdagingen en groene inrichting.

In de afgelopen jaren zijn veel groene schoolpleinen ontworpen en aangelegd. Inmiddels zijn ze er in vele soorten en maten, verspreid over het land. Ontwerpers, bouwers en opdrachtgevers hebben zo hun ideeën over wat de belangrijkste ingrediënten zijn om tot een fraai groen schoolplein te komen.
Maar wil je weten of een groen schoolplein wérkelijk bijdraagt aan de ontwikkeling van kinderen, of de biodiversiteit met de groene speelplaats bevorderd wordt en of het geheel klimaatbestendig is, dan dien je verder te kijken.

Jolanda Maas en Nicole van den Bogerd, onderzoekers van de VU Amsterdam, hebben wetenschappelijk onderzoek gedaan naar de kritische factoren die bepalend zijn voor een geslaagd groen schoolplein. Hun bevindingen hebben zij verwerkt in een bruikbaar instrument, de Groene Schoolpleinen Evaluatie Tool (GSET).

De aanwezige partners en andere geïnteresseerden konden de bevindingen uitwisselen en deelden hun ervaringen en er was ruimte om vragen te stellen over de inzet en het gebruik van de tool.

Buitenruimte bij scholen (pleinen) worden aangepakt en vergroend. Als school is het zaak om ook meteen te bedenken en bespreken hoe het geheel daarna onderhouden wordt.

Een zorg welke geuit wordt is: Hoe borg je als school de continuïteit en kwaliteit? Leg zaken vast in je beleid en visie als school zodat bij een overdracht, wisseling van personen weinig verloren gaat.

Vignet Groene Schoolpleinen

Het is natuurlijk geweldig om als school ook anderen te kunnen laten zien dat er hard aan gewerkt wordt. Als scholen denken onze buitenruimte begint nu echt een ‘parel’ te worden, kun je bij Springzaad een aanvraag indienen voor het verkrijgen van een vignet.

En natuurlijk geldt dit ook voor hoveniers/ ontwerpers die zo’n school een vignet cadeau zouden willen doen.

Reactie van deelnemer: Anno Kuindersma | Anno 2000, ontwerpers en hoveniers:

Fantastisch vond ik het afgelopen vrijdag. Nogmaals dank.

De zetting van de bijeenkomst midden in de praktijk en de organisatie met veel lekkers. Een wetenschapper die met een heel helder en kort verhaal de link ter plaatse met de praktijk kan leggen. Heel goed en bijzonder, volop inspiratie.

De totale sfeer van de fysieke ruimte doet heel veel. Maar het is meer dan dat. Hoe koppel je het aan de identiteit van het ontwerpwijs, de cultuur en andere waarden? Ik stelde als grap de vraag wat het doet met de citoscores. Dit is wat bij veel ouders leeft natuurlijk. Voor mij is onderwijs vooral attitude…

Nu mij nog wat extra verdiept in Het SchatRijk.

Wat zet de school ‘hun verhaal’ helder neer. Heel knap gedaan!

Een school met een warm bad waar iedereen welkom is.