Hier verschijnt al het nieuws over Groeneschoolpleinen

Out now: The COOLSCHOOLS guidelines

, , , ,

“COOLSCHOOLS” helpt scholen te transformeren naar op de natuur gebaseerde klimaatschuilplaatsen voor iedereen

In een poging om het probleem van de klimaatverandering aan te pakken en duurzaam onderwijs te bevorderen, heeft het COOLSCHOOLS-project een reeks richtlijnen geïntroduceerd die gericht zijn op het transformeren van schoolpleinen in op de natuur gebaseerde klimaatschuilplaatsen. Hiermee zijn groene schoolpleinen bedoeld, waar zowel scholieren tijdens de lesdag baat bij hebben en die opengesteld kunnen worden voor de gemeenschap.

Onder de titel “COOLSCHOOLS-richtlijn voor scholen: hoe u van uw schoolplein een op de natuur gebaseerde klimaatschuilplaats kunt maken”, bieden deze richtlijnen praktische inzichten om scholen te ondersteunen bij het creëren van op de natuur gebaseerde klimaatschuilplaatsen.

De publicatie is ontwikkeld door medewerkers van het Europees Science Education Departmentin het kader van het onderzoeksproject COOLSCHOOLS.

De richtlijnen zijn in het Engels en kunnen hier GRATIS gedownload worden.

Deze richtlijnen zijn afgeleid van praktijkvoorbeelden uit Europese steden (Barcelona, Brussel, Parijs en Rotterdam) en bieden uitvoerbare stappen voor scholen om op de natuur gebaseerde oplossingen op hun plein te verwezenlijken. Van het vergroten van de veerkracht tegen de gevolgen van klimaatverandering tot het bevorderen van gezondere ecosystemen en het verrijken van leerervaringen: het COOLSCHOOLS-project bereidt de weg voor een groenere, duurzamere toekomst voor onderwijsinstellingen.

Nu scholen aan deze transformatieve reis beginnen, benadrukt COOLSCHOOLS het belang van samenwerking tussen belanghebbenden, waaronder schoolbestuurders, leraren, leerlingen en ouders. Door gebruik te maken van de collectieve expertise en inzet van de gemeenschap kunnen scholen de voordelen van groen/blauwe schoolpleinen als op de natuur gebaseerde klimaatschuilplaatsen veergroten en inclusieve en milieuvriendelijke ruimtes voor iedereen creëren.

Door de verspreiding van deze richtlijnen wil het initiatief schoolgemeenschappen inspireren om hun eigen groene transformaties te starten, waardoor een rimpeleffect van positieve verandering in heel Europa en daarbuiten op gang wordt gebracht.
Om toegang te krijgen tot de volledige richtlijnen en om u te verdiepen in de praktische stappen en overwegingen voor het transformeren van uw schoolplein in een op de natuur gebaseerde klimaatschuilplaats, klikt u HIER.

Voor meer informatie en updates over dit initiatief kunt u ook de COOLSCHOOLS-projectpagina op Scientix bezoeken.

Afgerond: Onderzoeksproject “Groene schoolpleinen voor een gezonde ontwikkeling van kinderen”

, , , ,

Spingzaad was afgelopen vier jaar partner in het onderzoeksproject “Groene schoolpleinen voor een gezonde ontwikkeling van kinderen”, dat uitgevoerd werd door de Vrije Universiteit Amsterdam. In dit project is er onder andere gewerkt aan de ontwikkeling van de Groene Schoolpleinen Evaluatie Tool (GSET). De GSET is ontwikkeld om scholen, ontwerpers, hoveniers en andere  te ondersteunen bij het ontwerpen van groene schoolpleinen die optimaal de ontwikkeling van kinderen, biodiversiteit en klimaatbestendigheid stimuleren. Ook kan de GSET gebruikt worden om de kwaliteit van schoolpleinen te evalueren.

De GSET bestaat uit de volgende drie producten:

1. Groene Schoolpleinen Evaluatie Tool:
Dit product biedt een overzicht van 20 items onderverdeeld in 5 categorieën die een groen schoolplein zou moeten bezitten om de ontwikkeling van kinderen, biodiversiteit en klimaatbestendigheid te ondersteunen. De GSET kan gebruikt worden:

  • Ter ondersteuning van het ontwerp van groene schoolpleinen: het kan dienen als richtlijn, checklist of inspiratiebron voor scholen, ontwerpers of andere betrokkenen bij het ontwerpproces.
  • Bij het evalueren van de mate waarin huidige (groene) schoolpleinen bijdragen aan de ontwikkeling van kinderen en aan de biodiversiteit en klimaatbestendigheid van de schoolomgeving.

2. Wetenschappelijke Onderbouwing Groene Schoolpleinen Evaluatie Tool:
In dit product vind je de wetenschappelijke literatuur voor ieder item GSET. Ook wordt per item beschreven of het item bijdraagt aan de ontwikkeling van kinderen

3. Inspiratiedocument Groene Schoolpleinen Evaluatie Tool:
In dit product zijn per item enkele foto’s / voorbeelden te vinden van manieren waarop je dit item kunt toepassen op een schoolplein.

Tekst: Nicole van den Bogerd, VU
​​​​​​​
Je vind de GSET HIER

Vooraankondiging: Fietsexcursie Groen/blauwe schoolpleinen Rotterdam & Schiedam, vr 28/06/24

, , , ,

Vrijdag 28 juni 2024, 10 tot 17 uur

Nadere informatie, programma en inschrijving later op deze plaats

Springzaad partners laten hun werk zien

Rotterdam was een van de eerste steden in Nederland, die de aanleg van eerst Groene en later Groen-Blauwe schoolpleinen met beleid, budget en begeleiding ondersteunde. Ian Mostert, is hierbij vanaf begin af aan betrokken. Eerst werkzaam bij de Speeldernis en tegenwoordig als Projectleider Kind en Natuur bij IVN Natuureducatie heeft hij de Rotterdamse regeling, samen met de gemeente, vorm gegeven en begeleid nu nog steeds de uitvoering. Elijan Bes, Projectmanager bij de dienst Stadsontwikkeling Rotterdam is hierin de gemeentelijke counterpart. Beiden zullen we ontmoeten tijdens een fietsexcursie langs enkele voorbeelden van schoolpleinen die de laatste jaren gerealiseerd zijn door Springzaad partners:

Annemiek Bongers | atelier ondertussen, Jan de Vries | Grijs kleurt groen, Coöperatie StadsOase, Sarah Los | Sarah Schept en Roel Crul | Vorm en Ruimte.

Samen met de bedenkers en makers van de pleinen zullen we op een lange midzomers dag langs sprekende voorbeelden uit verschillende perioden van de vergroening fietsen en naar de verhalen van de pleinen luisteren en kijken.


Eindigen zal de excursie- en netwerkdag op het plein van Basisschool de Provenier, vlakbij het station. Dit plein is splinternieuw en wordt half april geopend. Het is een plein met een lang verhaal, want het deed al mee met de eerste ronde van de vergroening in 2010. Sindsdien zijn school en team ge- en vergroeid met hun plein, hebben ze kunnen observeren en ervaren, wat een groen plein met de kinderen doet en zijn ze nu toe aan een nóg groener en vooral blauwer plein.


Ontwerpster Sarah Los verteld:
‘Danielle Blok, directrice van de Provenier heeft een hele fijne benadering voor onderwijs en daarmee ook voor de buitenruimte, die mag een plek zijn om dingen uit te proberen, te onderzoeken, om te ervaren, om uit te rausen, met oog op echte uitdaging, met plekjes om rustig te werken, met ruimte om te modderen, spelen met regenwater, een plek om vuur te maken. Leerlingen hebben goed meegedacht hoe je de weinige ruimte op dit kleine binnenstedelijke plein optimaal kan benutten, door de hoogte en de diepte in te gaan. Ronald Vrijenhoef, alias Vrij in Hout heeft vol liefde voor elk plekje een perfecte robinia stam gevonden en aan elk detail een mooie draai gegeven met zijn team. Dit liefdevol detailrijke werken schept een extra dimensie, die als het ware ruimte toevoegd aan de beleving van de kinderen. De laatste fase is beplanting en inzaai met het speelnatuur mengsel van Cruydthoeck, zo veel mogelijk samen met de klinderen. Dit zit er nu grotendeels in, nu maar wachten tot groei en bloei!’

Ronald Vrijenhoef | Vrij in HoutSarah Los | Sarah Schept en Roel Crul | Vorm en Ruimte op het nieuwe plein van De Provenier in Rotterdam

Hartelijk dank voor toestemming voor gebruik van de foto’s van Johannes Odé, Roel Crul en Sarah Los

Nieuwe cursus Natuurrijke schoolspeelplaatsen in 2024 bij Springzaad.be

, , ,

Klik HIER of op de afbeelding om je aan te melden

#92 Afstudeeronderzoek over buitenonderwijs

, ,

Buitenonderwijs

door Marieke Markvoort

Voor de opleiding HBO-pedagogiek deed ik mijn afstudeeronderzoek over ‘buitenonderwijs’. Met Stichting Springzaad als opdrachtgever, kreeg het onderzoek uiteraard de toevoeging ‘buitenonderwijs op groene schoolpleinen’. Ik heb onderzocht wat maakt dat (op de 9 onderzochte scholen) leerkrachten wel of juist geen buitenlessen geven op hun groene schoolplein. 

Mijn persoonlijke verwachting was dat leerkrachten buitenonderwijs wel leuk en aardig zouden vinden als manier van lesgeven, maar dat ze het weg zouden wuiven door tijdgebrek. Maar ze hebben er wel degelijk interesse in! Op alle scholen van de leerkrachten die ik gesproken heb, worden regelmatig lessen op het plein gegeven. Een belangrijke voorwaarde om buitenlessen voor te bereiden en uit te voeren is wel dat dit haalbaar moet zijn in de tijd. En laat dat nou net een issue zijn in het basisonderwijs.

Een interessant gegeven vind ik de nadruk op het moeten behalen van zo goed mogelijke leerresultaten. Die druk komt blijkbaar niet alleen vanuit de onderwijsinspectie maar ook van de ouders. Twee leerkrachten vertelden me dat het daardoor een grote stap is om buitenlessen te geven. Je moet er namelijk zeker van zijn dat de leerlingen met buitenlessen óók goede resultaten behalen. Wetenschappelijk bewijs toont aan: door buitenonderwijs verbeteren de leerprestaties zelfs. Nu moet die wetenschap nog wat bekender worden in ons landje.

Praktische belemmeringen die genoemd werden waren: ‘omdat het plein vaak bezet is om op te spelen en kan er daarom geen les op gegeven worden’, ‘het plein is te klein’, ‘we hebben geen werkplek op het plein’ of  ‘we werken met tablets en die wil ik niet mee naar buiten nemen’. Deze zaken zijn met wat goede wil vaak wel op te lossen.

Sommige scholen die deelnamen aan het onderzoek hebben buitenonderwijs als regelmatige gehanteerde onderwijsmethode. De verhalen van die gepassioneerde docenten waren natuurlijk het leukst om te horen. Out of the box durven denken en daarnaar te durven handelen als team waren inspirerend! Het is te hopen dat steeds meer scholen deze richting op gaan.

Herfstige groetjes, Marieke Markvoort