Na twee volle dagen als deelnemer aan de conferentie ‘The Natural Way forward’ in Hasselt (België), was het heerlijk om ‘het veld’ in te gaan en in de regio Maastricht enkele mooie voorbeelden van het werk van Springzaadconsulent Nelle Driessen te bewonderen.
Marc vd Geer en Nelle Driessen in gesprek
Als onderwijsmens ben ik altijd erg geïnteresseerd hoe de scholen gebruik maken hun groene speelomgeving en wat dat oplevert voor hun kinderen. Op de eerste locatie, basisschool De Mheyster in Hoensbroek, bezochten we het tiny forst, dat achter de school met hulp van IVN was aangelegd. De school heeft, om verbinding te leggen met het onderwijs en zorg te dragen voor continuïteit, onder andere een contract afgesloten met ‘De Moestuinman’. Deze enthousiaste hovenier en natuurvriend begeleidt de kinderen tijdens moestuinlessen en het werken in het tiny forest en helpt de school een meerjarig en duurzaam programma op te stellen. Of de school in staat zou zijn deze lijn gedurende meerdere jaren financieel op te brengen, was nog de vraag, maar is wel te hopen.
Nelle nog ons daarna mee naar basisschool Obs Binnenstad te Maastricht. Daar had de school de beschikking over een groene speelplek op een vrij beperkte oppervlakte. Met de juiste beplanting en enkele speelheuvels, voorzien van door kinderen gemaakte sluipweggetjes, was het een mooi voorbeeld hoe het ontwerp van Melle kon bijgedragen aan een fijne speelplaats. Het schoolplein lag pal naast de kabbelende Jeker en met elkaar fantaseerden we hoe de speelplaats meer verbinding zou kunnen maken met deze bijzondere beek. De school gaf bij monde van directeur Astrid Claessen duidelijk blijk van de groene visie op het belang van natuur voor de kinderen. En vanuit visie komen de mooiste dingen tot stand!
Tenslotte bezochten we Speelnatuur de Gouden Wereld en Kindcentrum Dynamiek, ook in Maastricht. Een bijzondere groene plek in de openbare ruimte, waar de school steeds meer en beter gebruik van maakt. Ook hier proefden we in alle verhalen hoe de school naar mogelijkheden zoekt en deze benut om de natuur in te zetten voor vrij spel en educatie. De begeleiding door kundige mensen zoals Nelle, dragen enorm bij aan het vergroten van kennis en visie bij de scholen over de gebruiksmogelijkheden van hun groene buitenomgeving. Er is nog veel werk te doen, maar het aantal scholen met een écht groen schoolplein, natuurspeelplaats of speelleerlandschap groeit!
Foto’s: Nelle Driessen en Marc vd Geer
https://www.springzaad.nl/wp-content/uploads/2024/07/Unknown-10.jpeg640480secretariaathttps://www.springzaad.nl/wp-content/uploads/2019/11/1b-wit-zonder-tekst-216x300.pngsecretariaat2024-07-21 15:35:352024-07-21 15:37:22Terugblik Springzaad & IVN excursie Maastricht tijdens Internationale conferentie Natural Way Forward
Terugblikken op deze eerste landelijke Duitse Conferentie met als onderwerp Natuur-Erlebnis-Räume (=Natuur-Belevenis-Ruimtes) en aanmelden voor alle nieuws over een volgende editie in 2025 kan hier:
De DUH is sinds enkele jaren in Duitsland actief, om scholen, ouders en kinderen te ondersteunen bij groen/blauwe schoolpleinprojecten:
één middel hiervoor is het project/ de website: Dein Schulhof (jouw Schoolplein) met veel beelden, verhalen en praktische informatie.
Voor iedereen, die de Duitse taal goed verstaat is ook dit interview heel interessant met Prof. Dr. Armin Lude (Pädagogische Hochschule Ludwigsburg), Daria Junggebuhrt (Deutsche Umwelthilfe) und Stefan Behr (leerkracht en vertegenwoordiger NaturGarten ev):
In Duitsland zijn alle scholen en andere openbare organisaties verzekerd via de DGUV (Duitse Gemeentelijke Ongevallen Verzekering)
De DGUV ondersteunt de aanleg van natuurrijke schoolpleinen sinds vele jaren, omdat zij de ervaring hebben dat in avontuurlijke, uitdagende speel- en leeromgevingen minder ongelukken gebeuren en de kinderen daar veel ervaringen opdoen, die hun veiligheid ook buiten deze context bevorderen.
Op de website van de DGUV vind je veel waardevolle online informatie en de link naar een downloadbare brochure over veiligheid van scholen incl. schoolpleinen.
‘Het Groene Plein’ is trots om als eerste bedrijf in Zeeland partner te zijn geworden van Stichting Springzaad. Wij ontwerpen, begeleiden en realiseren groene schoolpleinen en speelnatuur. Na 20 jaar in het hoveniersvak hebben we onze passie voor groen en avontuur teruggevonden in het creëren van groene schoolpleinen en speelnatuur, met als grootste drijfveer kinderen te laten genieten van buitenspelen in een natuurlijke omgeving!
Hoofdtekst:
Tijdens de ontwerpfase houden we rekening met de wensen van de opdrachtgever, terwijl we ook onze visie op speelplezier, sport en spel, inclusiviteit, klimaatadaptatie en biodiversiteit integreren. Goede begeleiding is essentieel om deze elementen samen te brengen in een ontwerp waar zowel de opdrachtgever als wij van ‘Het Groene Plein’ enthousiast over zijn.
Naast begeleiding in de ontwerpfase, bieden wij die ook tijdens de realisatie van het project. We werken samen met partners die het ontwerp en de visie begrijpen. Door korte communicatielijnen kunnen vraagstukken snel worden aangepakt en eventuele aanpassingen vlot worden doorgevoerd. Dit is prettig voor de opdrachtgever en zorgt ervoor dat het project naar tevredenheid wordt afgerond.
De opening van een groen schoolplein met alle enthousiaste kinderen geeft voor ons de meeste voldoening. Het is geweldig om te zien hoe ze genieten van een natuurlijke speelomgeving, en dat is precies waarom we dit werk zo graag doen. Na jarenlang tegels sjouwen en schuttingen plaatsen voor een paar tevreden klanten, is het werk dat we nu doen veel leuker, gezelliger, dankbaarder en beter voor mens en milieu. We hopen nog veel mooie projecten te realiseren, met als resultaat spelende kinderen in de modder, rennende kinderen tussen de heesters en observerende kinderen die een vlinder op een bloem bekijken.
https://www.springzaad.nl/wp-content/uploads/2024/07/Schermafbeelding-2024-07-19-om-15.23.51.png492532secretariaathttps://www.springzaad.nl/wp-content/uploads/2019/11/1b-wit-zonder-tekst-216x300.pngsecretariaat2024-07-19 15:04:022024-07-19 15:42:44#94 Nieuwe partner in Zeeland: Het Groene Plein
Op die ene stralende droge dag tussen de buien door, met een lekker windje erbij, fietste een gezellig grote groep van bijna 30 Springzaadjes en aanverwanten een kleine 25 km langs parels en pareltjes op de lange ketting van de Rotterdamse en de Zuid-Hollandse regeling Groen/blauwe schoolpleinen.
De groep was een goede mix van zeer ervaren Springzaadpartners van het eerste uur en een mooi aantal nieuwe gezichten met veel enthousiasme en nieuwsgierige vragen. Een perfecte Springzaad mix voor een dag vol gedeelde indrukken, kennis en ervaringen. Ook werd een mooie Springzaad traditie nieuw leven ingeblazen en hadden we zo nu en dan kinderen van deelnemers als ervaringsdeskundige begeleiders bij ons.
Dankzij de grote betrokkenheid en gastvrijheid van de bezochte scholen en rondleiders kregen we een mooi beeld van de grote rijkdom aan speelse leerlandschapjes, die de laatste jaren in Rotterdam en Schiedam zijn ontstaan. Achter elke plek schuilen veel leerrijke verhalen en ervaringen, die de directeuren, leerkrachten, ontwerpers en bouwers met ons deelden.
We bezochten de groen/blauwe pleinen van:
OBS de Singel met Holger Breek & Gergő Bérci & Rens Labadie | Coöperatie Stadsoase
KC Vlinder met Sarah Los | Sarah schept & Jan van Schaik | Zandraket & Roel Crul | Vorm en Ruimte
OBS het Landje met Annemiek Bongers | Atelier Ondertussen en Jan de Vries | Grijs kleurt Groen
OBS Wilgenstam met Jan de Vries | Grijs kleurt Groen en Ilya Toornvliet | Stadstuinier
Daltonschool de Margriet met Jan van Schaik | Zandraket & Wouter van Santen | Biotoop
De Provenier met Sarah Los | Sarah schept & Roel Crul | Vorm en Ruimte & Bas | Biobas
Op het laatste, nieuwste plein van de Provenier-school vlak achter station Rotterdam Centraal werden we bovendien nog vergezeld door Ian Mostert, projectleider Kind en Natuur bij het IVN en Elijan Bes, projectmanager Groen/blauwe schoolpleinen bij de gemeente Rotterdam, die beiden de Rotterdams en Zuid-Hollandse regelingen Groen/blauwe schoolpleinen toelichtten en hun ervaringen hiermee deelden.
Ook directrice Danielle Blok sloot uiteindelijk nog aan, om trots een paar van haar vele avonturen en ervaringen op weg naar het nieuwe plein met ons te delen.
Afgesloten werd de lange zomerse dag uiteindelijk met een typisch Rotterdams Surinaamse afhaalmaaltijd en een koud drankje zittend op de banken van de buitenklas van het schoolplein.
Een hartelijke dank aan iedereen, die deze dag tot een groot succes heeft gemaakt!
Het internationale onderzoeksproject COOLSCHOOLS omhelst ieder jaar een conferentie in één van de projectsteden, waar het onderzoek door de wetenschappers van de aangesloten universiteiten wordt uitgevoerd. Na de opstart 2022 in Barcelona, de opvolger 2023 in Parijs, was in 2024 de gemeente Rotterdam gastgever van de bijeenkomst.
Op 12 juni kwamen de leden van het onderzoeks-consortium van universiteiten uit Spanje, Frankrijk, België en Nederland bij elkaar om de voortgang van het 4 jaar durende project te bespreken.
Op 13 en 14 juni sloten daar nog externe deelnemers uit Nederland, België, Engeland, Zweden, Ierland en Servië bij aan, onder andere verschillende partners uit het Springzaadnetwerk.
De twee dagen van de conferentie waren rijk gevuld met lezingen, workshops en excursies.
Het team Nederland had samen met de kennispartners van de gemeente Rotterdam, IVN Nederland en Springzaad een afwisselend programma samengesteld.
Onder andere werd het Nederlandse kwaliteitstool Groene Schoolpleinen gepresenteerd door Jolanda Maas en met veel interesse ontvangen door de deelnemers.
Een wandeltocht langs een afwisselende waaier groene initiatieven en verassende plekken in Rotterdam eindigde met een gezamenlijke maaltijd bij de Speeldernis, na ruim 20 jaar nog steeds de centrale plek voor natuurrijk spelen in Rotterdam. De rondleiding daar werd gegeven door de drie elkaar opvolgende Speeldernis coördinatoren: Sigrun Lobst (2000-2012, nu Secretariaat Springzaad), Ian Mostert (2012-2019, nu projectleider kind & natuur IVN) en Carolien Ruigrok, de huidige directeur. Onder de gastgevers op de Speeldernis waren ook een aantal doorgegroeide Speelderniskinderen van de eerste generatie, die ondertussen jongvolwassen terug zijn, om op hun beurt de kinderen van nu te begeleiden inde Natuurspeeltuin.
De tweede dag stond in het teken van samen- en netwerken op internationale schaal. Hiervoor zijn op een grote kaart alle bekende Europese initiatieven en organisaties verzameld, die op het gebied van groen spelen en leren actief zijn. In verschillende workshops zijn knelpunten en barrières, kennislacunes en beleidsobstakels bediscussieerd . De uitkomsten werden bijeengebracht en geëvalueerd om ook na de afronding van dit project door te kunnen gaan met de internationale samenwerking rond om groen/blauwe schoolpleinen en speelplaasten.
In het middagprogramma zijn op een tweetal Rotterdamse schoolpleinen workshops gehouden.
Voor Springzaad heeft Sigrun Lobst een workshop co-creatief ontwerpen gehouden op het plein van OBS Dakpark in de wijk Bospolder.
Voor de meeste van de internationale collega’s was dit de eerste kennismaking met het bouwen van maquettes als communicatiemiddel in participatieve planningsprocessen. Desondanks was iedereen dolenthousiast aan het bouwen en spelen en liet zich inspireren door de uitwisseling met de collega’s en de beschikbare materialen. Iedereen kon zelf de kracht ervaren van de co-creatie over taal en culturele barrières heen. In korte tijd ontstonden er fantastische Speelwerelden met kunstzinnige bewoners. Aan het einde van de workshop keek iedereen verwonderd naar de met elkaar geschapen landschappen in de zandbak en viel er een aandachtige stilte voordat de deelnemers weer op weg naar huis gingen.
Volgend jaar worden de uitkomsten van het project in de vroege lente op de afsluitende conferentie in Brussel gepresenteerd.
Zodra het programma van deze bijeenkomst bekend is, gaan we op deze plek daarover berichten.
Onderzoekster Nathalie Blanc van de University of Paris Cité licht één van de resultaten van het onderzoek naar het effect van toenemende biodiversiteit op schoolpleinen toe: Het woordenschat van scholieren tussen 6 en 11 jaar, die op vergroende schoolpleinen spelen en leren neemt sterk toe. Deze woorden gebruiken de kinderen, wanneer ze over hun spel op het plein vertellen.
Lees achter deze link het officiële verslagje en vind links naar een aantal presentaties van de conferentie en bekijk het fotoalbum om een indruk van deze dagen te krijgen.
After the presentations, the attendees joined the brainstorming workshop how to set up an European Schoolyard Movement. After lunch the participants visited Bospolder-Tussendijken where two workshops were given about outdoor education and community design. Find more information here.
The coolschools project team looks back with great pleasure on the successful and constructive days. The next venue will be held in Brussel in January 2025.
