Niet wetend wat er op ons af zou komen onderstreepte ik in de vorige Nieuwsbrief het belang van biodiversiteit en het behoud van heemsoorten in onze directe leefomgeving: in de berm, het plantsoen en aan de slootkanten. “Niet alles kan” gaf Remkes in zijn stikstof rapport aan en nu vanuit de corona beperkingen wordt de lucht boven Nederland steeds schoner. Ook voor ons geldt nu meer dan ooit “terug naar de basis” ofwel sla je worteltjes extra stevig in de grond onder je voeten!
Het kind bestaat uit honderd…..
Het is zonnig en fris en de lente lokt velen van ons naar buiten.
Gelukkig trekken de vroegbloeiers zich niets aan van onze hectiek: het
speenkruid staat te glanzen in de zon en ik zie aan de slootkant de gele
dotters in bloei staan samen met allerlei variaties in groen zoals het
blad van het fluitenkruid, de smeerwortel en de jonge brandnetels. De
kikkerdril van maart zet zich om in een belofte naar de maand april
omdat het s` nachts nog te koud is. De onderbegroeiing tussen de bomen
grijpt haar kans zolang de knoppen nog geen bladeren zijn: ik zie
lenteklokjes, bosanemonen en hyacinten die hun frisgroene blad en
kleurrijke bloemen parmantig door het ritselende droge herfstblad van
vorig jaar heen priemen. De lente gaat door ….en de heemsoorten leren
ons over de continuïteit en de kracht van natuurlijke verbindingen.
Alles is verbonden met elkaar: ode aan de groeikracht.
En juist
het vertrouwen in de continuïteit van deze groeikracht brengt mij terug
bij mijn cliffhanger uit de vorige Nieuwsbrief: “Hoe zit het eigenlijk
met de biodiversiteit bij onze kinderen…? Is hier ook sprake van een
“verkeerd maaibeleid” en dreigen wij anno 2020 de variatie aan soorten
kwijt te raken? Waarom nemen wij de heemsoorten niet als voorbeeld voor
een pedagogiek van originaliteit en dus biodiversiteit. Alles is met
elkaar verbonden, de natuur heeft namelijk een oplossing voor alles.
Elk
vogeltje zingt zoals het gebekt is, vliegt van nature zijn eigen flow.
Zo kijk ik ook naar kinderen en door de natuur van jongs af aan dichtbij
te houden neemt elk kind de logica van flora/ fauna mee in zijn of haar
ontdekkingstocht. Legt dwarsverbindingen met al wat levend is en volgt
de natuur die immers van nature al in de flow zit. Kinderen nemen waar
en handelen tegelijkertijd: zij begrijpen met hun handen. Zintuigelijke
ervaringen die vanuit heelheid met het hele lichaam beleefd worden:
Unmittelbar.
Kijk eens door de ogen van het kind op de foto en
stel je voor dat je dit allemaal voor het eerst ziet- hoort- voelt-
ruikt…. waar ga je op af en ben je nieuwsgierig naar? Hoe benader je die
vreemde geweldig fascinerende wereld als je alleen nog maar vanuit je
zintuigen kunt ervaren? Op een kinderdagverblijf zie je verschillen en
vanaf het begin kun je temperament en talenten onderscheiden.
Lees
het gedicht van Loris Malaguzzi- Italiaanse pedagoog maar eens, ik kan
niet beter uitleggen dan hij wat ik bedoel met biodiversiteit bij
kinderen!
Het kind bestaat uit honderd…..
Het kind heeft honderd talen
honderd handen
honderd gedachten
honderd manieren van denken van spelen, van spreken.
Honderd, altijd weer honderd
manieren van luisteren
verwonderen en liefhebben
Honderd vreugden
om te zingen
te begrijpen
Honderd werelden
om te ontdekken
Honderd werelden
om te verzinnen
Honderd werelden
om te dromen.
Het kind heeft honderd talen (en nog honderd honderd honderd meer)
Maar ze pakken er negenennegentig af.
De school en de samenleving
scheiden het hoofd van lichaam
Zij zeggen tegen het kind:
dat hij zonder handen moet denken-
zonder hoofd moet handelen-
moet luisteren en niet praten-
Moet begrijpen zonder vreugde.
En alleen met Pasen en met kerst
Mag lief hebben en verwonderen.
Ze zeggen tegen het kind:
Ik geef je de al ontdekte wereld
en van de honderd pakken ze er negenennegentig af.
Ze zeggen tegen het kind:
Dat werk en spel
realiteit en fantasie
wetenschap en verbeelding
hemel en aarde
verstand en droom
dingen zijn
die niet bij elkaar horen.
En dus vertellen ze het kind Dat de honderd er niet is.
Het kind zegt: ZEKER DIE IS ER WEL!
Loris Malaguzzi
Ik
wil een lans breken voor originaliteit (lees: biodiversiteit) bij
kinderen: spil van vrije gedachte, elk mensenkind onmiskenbaar zichzelf.
Of om met een quote van “Loesje” te eindigen: het leven is vallen en
opstaan en tussendoor leren koprollen.
NB: Ron Fouchier
en Marion Koopmans plaatsen in een speciale uitzending van Tegenlicht
virussen in een breder verband. Zeer de moeite waard om terug te kijken.
Virussen zijn namelijk de oorsprong van al het leven, maar hoe verhoudt
zich dit tot deze wereldwijde pandemie?
Lees en kijk ook:
- vpro/tegenlicht.nl ( speciale uitzending d.d zondag 22 maart)
- Janine Benyus: www.biomimicrynl.org/wat-is-biomimicry.html
- “Frederik de Muis”-ontdekte dat hij het allemaal anders moest doen dan de andere muisjes.
Tekst en foto: Jeanette van der Meulen