Nieuw leven voor de Wilde Weelde Floriade Expo tuin

Door: Jeanette Vermeulen


Nog niet zo lang geleden is er vanuit Wilde Weelde vakmanschap en aandacht gestoken in het
concept Growing green cities- Floriade 2022. Met een drieluik aan artikelen: Spiraalverhaal, Golf in de polder en Planten maken de tuin (Oase nr. 126) werd hier in de volle breedte verslag van gedaan.
De basis van het ontwerp is de spiraal: een vlakke kromme met een constante tussenruimte die zich ronddraaiend om een punt steeds verder van dat punt beweegt. In het verlengde van de spiraal is de prominent aanwezige golvende bank ontworpen, die over het Weerwater heen contact maakt met het stadshart van Almere. ‘Met dit concept van de tuin nodigen wij de bezoeker uit via een meedraaiend pad tot in het midden de tuin te verkennen’ aldus ontwerper Emiel Versluis- Vis a Vis ontwerpers.
Een klein jaar na de sluiting van de Floriade loop ik met mijn zus door de Wilde Weelde tuin. De
glamour van de Floriade is uitgedoofd. In de media wordt ‘the day after’ gevierd en het financiële debacle in de spotlight gezet. Maar wij zien de andere kant, een prachtige variatie aan soorten, die zich een definitieve plek toe eigenen in de zware Almeerse klei. ‘Voor het eerst is er een generatie die ervoor kiest om in Almere te blijven wonen’, zegt mijn zus. En ja, dát betekent wel iets: er is samenhang ontstaan en Almere gaat een ‘eigen smoel’ krijgen. Samen beslissen wij dat wij dit pareltje aan het Weerwater willen behouden en omarmen.

Maar hoe? Ik besloot de spiraal van Emiel inderdaad terug te lopen. Mij niet verder weg van maar juist dichter naar het centrale punt van de spiraal te bewegen. Terug naar het concept: ‘avant la lettre’. Zo trof ik Peter Zwager die mij in contact bracht met Emiel en Franne en mij vertelde over de mooie dagen van het aanlegtraject.


Na afloop van de Floriade werd de tuin weer in de handen van gemeente Almere gelegd.

Terug naar Almere dus en op zoek naar aanknopingspunten. Iedereen die ik sprak omarmde
weliswaar de tuin maar het ontbrak aan bundeling en initiatief. Het geld was op en vooralsnog bleef het uitgangspunt om de tuin te laten verwilderen. Maar elke keer als ik met mijn zus rondliep, spraken wij enthousiaste bewoners van Almere die dit plekje in hun hart hadden gesloten en graag mee wilden helpen om het te behouden. En zeg nou zelf, verwildering kan dan toch niet het laatste woord zijn.
Ik besloot de gemeente te benaderen: een gesprek met de beleidsmedewerkster, zelfbeheer en
groenvoorziening. Opnieuw iedereen positief over de Wilde Weelde tuin. Ik bood hen vrijwilligers en vroeg daarvoor een coördinator terug, dan zouden wij aan de slag kunnen gaan. Ook Aeres hoveniersopleiding had ik bereid gevonden om leerlingen in te zetten als praktijkplek voor hun opleiding.
En zó is het gegaan. Dertien juni 2024 gingen wij van start met een groepje vrijwilligers en de klas 2g4 van Aeres. Wij hebben brandnetels getrokken uit de voedselbank en terug gedrongen naar het ruige stuk bij het Weerwater. Het oprukkende riet en de zaailingen van de els maakten wij een kopje kleiner. En al vlug golfden alle plantensoorten in hun natuurlijke verscheidenheid ons tegemoet.

Een succeservaring voor iedereen!
De stad je 2e natuur komt op stoom in Almere en wie weet zet de deining van dit moment zich – vanuit de belofte van de golvende bank- om tot een golfslag in de polder!

m

SPEELNATUUR BIJ DE SPEELWILDERNIS

De Speelwildernis maakt interactieve theaterprojecten in de natuur. Bossen, heidevelden, water of strand zijn de speellocaties. Sinds kort ontwikkelen zij ook eigen speelterreinen. Zodat kinderen ook na afloop van een project er kunnen blijven spelen. De natuur reikt hen de speelaanleidingen aan. Speelnatuur bij De Speelwildernis is natuur die inspireert tot fantasievol spel. Wilde dieren voelen zich er net zo thuis als de kinderen. Er is grond om in en mee te spelen, water, takken, bladeren: veel losse materialen om te gebruiken. Je kunt er rennen, rollen, springen, glijden, schommelen, schuilen, kruipen en aanmodderen en er zijn centrale plekken, zoals een vuurplaats.

Verhalen spelen een belangrijke rol bij speelnatuur van De Speelwildernis. Ze zijn het startpunt voor het ontwikkelen van nieuwe natuur, of vormen de basis van een project dat we (bij een school) in het groen uitvoeren.

De kinderen betrekken zij bij de opzet van een project of een speciale voorstelling. De Speelwildernis daarin samen met onder andere buurtbewoners, leerkrachten, hoveniers, natuurorganisaties en educatieve centra. De speelnatuur ontstaat grotendeels spelenderwijs, volwassenen ondersteunen daar waar extra kennis of kunde noodzakelijk is.

De Speelwildernis werkt bijvoorbeeld midden in de natuur, stadsbossen, op het strand, de heide en schoolpleinen. Of vormt een hard stenen ondergrond met verbeelding om naar nieuwe natuur om in te spelen!

Meer informatie

Bat Corduwener

bart@speelwildernis.nl

https://www.linkedin.com/in/bart-corduwener-a5008a219/

________________________________________________________________________

Website:

https://speelwildernis.nl

Social media:

https://www.facebook.com/speelwildernisflevoland/

https://www.instagram.com/despeelwildernis/https://www.youtube.com/@bartcorduwener6278

juli 2024

Door: Gert van de Plasse

‘Het Groene Plein’ is trots om als eerste bedrijf in Zeeland partner te zijn geworden van Stichting Springzaad. Wij ontwerpen, begeleiden en realiseren groene schoolpleinen en speelnatuur. Na 20 jaar in het hoveniersvak hebben we onze passie voor groen en avontuur teruggevonden in het creëren van groene schoolpleinen en speelnatuur, met als grootste drijfveer kinderen te laten genieten van buitenspelen in een natuurlijke omgeving!

Afbeelding met buitenshuis, wolk, hemel, Tuinarchitectuur

Automatisch gegenereerde beschrijving

Hoofdtekst:

Tijdens de ontwerpfase houden we rekening met de wensen van de opdrachtgever, terwijl we ook onze visie op speelplezier, sport en spel, inclusiviteit, klimaatadaptatie en biodiversiteit integreren. Goede begeleiding is essentieel om deze elementen samen te brengen in een ontwerp waar zowel de opdrachtgever als wij van ‘Het Groene Plein’ enthousiast over zijn.

Afbeelding met tekst, bal, schermopname

Automatisch gegenereerde beschrijving

Naast begeleiding in de ontwerpfase, bieden wij die ook tijdens de realisatie van het project. We werken samen met partners die het ontwerp en de visie begrijpen. Door korte communicatielijnen kunnen vraagstukken snel worden aangepakt en eventuele aanpassingen vlot worden doorgevoerd. Dit is prettig voor de opdrachtgever en zorgt ervoor dat het project naar tevredenheid wordt afgerond.

De opening van een groen schoolplein met alle enthousiaste kinderen geeft voor ons de meeste voldoening. Het is geweldig om te zien hoe ze genieten van een natuurlijke speelomgeving, en dat is precies waarom we dit werk zo graag doen. Na jarenlang tegels sjouwen en schuttingen plaatsen voor een paar tevreden klanten, is het werk dat we nu doen veel leuker, gezelliger, dankbaarder en beter voor mens en milieu. We hopen nog veel mooie projecten te realiseren, met als resultaat spelende kinderen in de modder, rennende kinderen tussen de heesters en observerende kinderen die een vlinder op een bloem bekijken.

Op die ene stralende droge dag tussen de buien door, met een lekker windje erbij, fietste een gezellig grote groep van bijna 30 Springzaadjes en aanverwanten een kleine 25 km langs parels en pareltjes op de lange ketting van de Rotterdamse en de Zuid-Hollandse regeling Groen/blauwe schoolpleinen.

De groep was een goede mix van zeer ervaren Springzaadpartners van het eerste uur en een mooi aantal nieuwe gezichten met veel enthousiasme en nieuwsgierige vragen. Een perfecte Springzaad mix voor een dag vol gedeelde indrukken, kennis en ervaringen. Ook werd een mooie Springzaad traditie nieuw leven ingeblazen en hadden we zo nu en dan kinderen van deelnemers als ervaringsdeskundige begeleiders bij ons.

Dankzij de grote betrokkenheid en gastvrijheid van de bezochte scholen en rondleiders kregen we een mooi beeld van de grote rijkdom aan speelse leerlandschapjes, die de laatste jaren in Rotterdam en Schiedam zijn ontstaan. Achter elke plek schuilen veel leerrijke verhalen en ervaringen, die de directeuren, leerkrachten, ontwerpers en bouwers met ons deelden.

We bezochten de groen/blauwe pleinen van:

OBS de Singel met Holger Breek & Gergő Bérci & Rens Labadie | Coöperatie Stadsoase

KC Vlinder met Sarah Los | Sarah schept & Jan van Schaik | Zandraket & Roel Crul | Vorm en Ruimte

OBS het Landje met Annemiek Bongers | Atelier Ondertussen en  Jan de Vries | Grijs kleurt Groen

OBS Wilgenstam met Jan de Vries | Grijs kleurt Groen en Ilya Toornvliet | Stadstuinier

Daltonschool de Margriet met Jan van Schaik | Zandraket & Wouter van Santen | Biotoop

De Provenier met Sarah Los | Sarah schept & Roel Crul | Vorm en Ruimte & Bas | Biobas 

Op het laatste, nieuwste plein van de Provenier-school vlak achter station Rotterdam Centraal werden we bovendien nog vergezeld door Ian Mostert, projectleider Kind en Natuur bij het IVN en Elijan Bes, projectmanager Groen/blauwe schoolpleinen bij de gemeente Rotterdam, die beiden de Rotterdams en Zuid-Hollandse regelingen Groen/blauwe schoolpleinen toelichtten en hun ervaringen hiermee deelden.

Ook directrice Danielle Blok sloot uiteindelijk nog aan, om trots een paar van haar vele avonturen en ervaringen op weg naar het nieuwe plein met ons te delen.

Afgesloten werd de lange zomerse dag uiteindelijk met een typisch Rotterdams Surinaamse afhaalmaaltijd en een koud drankje zittend op de banken van de buitenklas van het schoolplein.

Een hartelijke dank aan iedereen, die deze dag tot een groot succes heeft gemaakt!

Hier het fotoverslag

Het internationale onderzoeksproject COOLSCHOOLS omhelst ieder jaar een conferentie in één van de projectsteden, waar het onderzoek door de wetenschappers van de aangesloten universiteiten wordt uitgevoerd. Na de opstart 2022 in Barcelona, de opvolger 2023 in Parijs, was in 2024 de gemeente Rotterdam gastgever van de bijeenkomst. 

Op 12 juni kwamen de leden van het onderzoeks-consortium van universiteiten uit Spanje, Frankrijk, België en Nederland bij elkaar om de voortgang van het 4 jaar durende project te bespreken.

Op 13 en 14 juni sloten daar nog externe deelnemers uit Nederland, België, Engeland, Zweden, Ierland en Servië bij aan, onder andere verschillende partners uit het Springzaadnetwerk.

De twee dagen van de conferentie waren rijk gevuld met lezingen, workshops en excursies.

Het team Nederland had samen met de kennispartners van de gemeente Rotterdam, IVN Nederland en Springzaad een afwisselend programma samengesteld.

Onder andere werd het Nederlandse kwaliteitstool Groene Schoolpleinen gepresenteerd door Jolanda Maas en met veel interesse ontvangen door de deelnemers. 

Een wandeltocht langs een afwisselende waaier groene initiatieven en verassende plekken in Rotterdam eindigde met een gezamenlijke maaltijd bij de Speeldernis, na ruim 20 jaar nog steeds de centrale plek voor natuurrijk spelen in Rotterdam. De rondleiding daar werd gegeven door de drie elkaar opvolgende Speeldernis coördinatoren: Sigrun Lobst (2000-2012, nu Secretariaat Springzaad), Ian Mostert (2012-2019, nu projectleider kind & natuur IVN) en Carolien Ruigrok, de huidige directeur. Onder de gastgevers op de Speeldernis waren ook een aantal doorgegroeide Speelderniskinderen van de eerste generatie, die ondertussen jongvolwassen terug zijn, om op hun beurt de kinderen van nu te begeleiden inde Natuurspeeltuin. 

De tweede dag stond in het teken van samen- en netwerken op internationale schaal. Hiervoor zijn op een grote kaart alle bekende Europese initiatieven en organisaties verzameld, die op het gebied van groen spelen en leren actief zijn. In verschillende workshops zijn knelpunten en barrières, kennislacunes en beleidsobstakels bediscussieerd . De uitkomsten werden bijeengebracht en geëvalueerd om ook na de afronding van dit project door te kunnen gaan met de internationale samenwerking rond om groen/blauwe schoolpleinen en speelplaasten.

In het middagprogramma zijn op een tweetal Rotterdamse schoolpleinen workshops gehouden.

Voor Springzaad heeft Sigrun Lobst een workshop co-creatief ontwerpen gehouden op het plein van OBS Dakpark in de wijk Bospolder.

Voor de meeste van de internationale collega’s was dit de eerste kennismaking met het bouwen van maquettes als communicatiemiddel in participatieve planningsprocessen. Desondanks was iedereen dolenthousiast aan het bouwen en spelen en liet zich inspireren door de uitwisseling met de collega’s en de beschikbare materialen. Iedereen kon zelf de kracht ervaren van de co-creatie over taal en culturele barrières heen. In korte tijd ontstonden er fantastische Speelwerelden met kunstzinnige bewoners. Aan het einde van de workshop keek iedereen verwonderd naar de met elkaar geschapen landschappen in de zandbak en viel er een aandachtige stilte voordat de deelnemers weer op weg naar huis gingen.

Volgend jaar worden de uitkomsten van het project in de vroege lente op de afsluitende conferentie in Brussel gepresenteerd.

Zodra het programma van deze bijeenkomst bekend is, gaan we op deze plek daarover berichten.

Onderzoekster Nathalie Blanc van de University of Paris Cité licht één van de resultaten van het onderzoek naar het effect van toenemende biodiversiteit op schoolpleinen toe: Het woordenschat van scholieren tussen 6 en 11 jaar, die op vergroende schoolpleinen spelen en leren neemt sterk toe. Deze woorden gebruiken de kinderen, wanneer ze over hun spel op het plein vertellen.

Lees achter deze link het officiële verslagje en vind links naar een aantal presentaties van de conferentie en bekijk het fotoalbum om een indruk van deze dagen te krijgen.

– Coolscools Research Highlights [download presentation]

– Rotterdam Green Agenda [download presentation]

– Green Schoolyards – How to fully tap it’s potential [download presentation]

After the presentations, participants were taken on a city walk along some green-blue spots and squares. The following spots were visited:

– Water square Benthemplein

– Schoolyard De Provenier

– Schoolyard De Margriet

– Thomas Moore outdoor classroom

– Essenburg Park

– Natural playground de Speeldernis

The following presentations were given on 14 June:

After the presentations, the attendees joined the brainstorming workshop how to set up an European Schoolyard Movement. After lunch the participants visited Bospolder-Tussendijken where two workshops were given about outdoor education and community design. Find more information here.

The coolschools project team looks back with great pleasure on the successful and constructive days. The next venue will be held in Brussel in January 2025.