Groene schoolpleinen in soorten en maten
Zo veel als ‘gewone’ schoolpleinen op elkaar lijken – een stenen vlakte van 30 x 30 tegels, met als groene aankleding maximaal een enkele boom of een voor kinderen ontoegankelijke struikenrand (of metalen hek) als omgrenzing – zo weinig lijken de groene schoolpleinen op elkaar.
Er zijn scholen die hun hele schoolterrein op de schop hebben genomen. Die na de tegels verwijderd te hebben de hele platte vlakte hebben laten omvormen tot een heuvellandschap, dat ze vervolgens aangeplant hebben met een veelvoud aan soorten bomen en struiken, bloemen en gras. Speelaanleidingen en moestuintjes zorgen er voor nog meer speel- en leer-, en eetplezier.
Andere scholen hebben het wat voorzichtiger aangepakt, hebben wel een deel van de tegels verwijderd, maar ook nog een stuk ‘gewone speelplaats’ behouden. Vaak kiezen scholen er voor te beginnen op een deel van het plein (bijvoorbeeld het kleuterplein) en daarna gefaseerd uit te breiden om zo langzaam maar zeker naar hun ‘ideaalbeeld’ toe te werken.
Natuurlijk speelt ook de grootte van het terrein een belangrijke rol, en dan met name de oppervlakte in relatie met het aantal kinderen dat er (tegelijk) op spelen. Maar zelfs op heel kleine schoolpleinen kan er sprake zijn van een wezenlijke vergroening, bijvoorbeeld door groene muren en daken, plantenbakken, kleine bomen of juist één grote.
Op sommige scholen wordt zoveel gespeeld dat er sprake is van kindererosie, het ingezaaide gras is verdwenen, de struiken zijn stompjes geworden. Er is vooral kale grond te zien, die vaak zo vastgestampt is door de vele kindervoeten dat er regelmatig water blijft staan. Deze schoolpleinen zijn eerder bruin dan groen te noemen. Ook op deze ‘bruine’ schoolpleinen zie je kinderen zich heerlijk uitleven met water en aarde. Toch is dit niet wat de meeste scholen zich voor hadden gesteld bij een ‘groen schoolplein’. Maar natuurlijk: nieuwe ronde, nieuwe kansen.
Van en met elkaar leren
Van al deze ervaringen valt heel veel te leren. Bij excursies naar groene schoolpleinen, die we sinds begin deze eeuw naar tientallen scholen in binnen- en buitenland in het kader van Springzaad hebben georganiseerd, was het juist de veelvoud aan gevonden oplossingen van ervaren problemen, maar natuurlijk ook de inspiratie die uitgaat van ‘geslaagde voorbeelden’, die het enthousiasme voor groene schoolpleinen versterkt heeft.
Horen van collega’s hoe het groene schoolplein in de praktijk ‘werkt’, maar vooral ook met eigen ogen zien hoe kinderen er spelen (of buiten les krijgen) is heel stimulerend. We kunnen zulke excursies alleen maar aanbevelen. Zullen die zelf ook blijven organiseren (zie agenda), maar we kunnen ook advies geven als een schoolteam zelf op stap wil om ervaringen van anderen te leren. Je kunt voor dit advies ook terecht bij een regioconsulent van Springzaad.
Wat ook de moeite waard kan zijn is mee te doen aan een workshop-/meewerkdag. Die worden regelmatig op scholen georganiseerd (zie agenda). Je kunt je school hier zelf ook voor aanmelden.
Tip: Kijk voor meer inspiratie ook eens naar de Inspiratiemap Groene Schoolpleinen, uitgebracht in 2020!
Heel veel ervaring is ook opgedaan tijdens de Groene Schoolpleinen campagne van Fonds 1818 (dit fonds is werkzaam in de regio’s Den Haag, Delft, Zoetermeer en Leiden). In de campagneperiode zijn er verschillende inspiratie- en kennisdagen georganiseerd. En er zijn workshops ‘Beheer en gebruik’ aangeboden aan alle scholen die met hulp van (mede)financiering vanuit dit fonds een groen schoolplein hebben aangelegd. Deze workshops waren maatwerk per school. Als jullie school al een groen schoolplein heeft en jullie belangstelling hebben voor deze workshopserie (4 bijeenkomsten), dan kunt u met ons contact opnemen groeneschoolpleinen@springzaad.nl.
Aanbevolen: In het archief vindt u alle documenten (PowerPointpresentaties, nieuwsbrieven etc.) die gedurende het Fonds 1818 Groene Schoolpleinenprogramma zijn gepresenteerd en gepubliceerd.
